Aquariumvereniging de Kempvis Valkenswaard
NBAT

Filtering :

Hoewel een filter in het aquarium niet altijd noodzaak is, is het net als het toevoegen van CO2 een hulpmiddel om het aquarium zo optimaal mogelijk te laten zijn met zo weinig mogelijk onderhoud.
Er zijn zoveel soorten en uitvoeringen van filters dat de beste keuze hier niet zonder meer gegeven kan worden en natuurlijk ook afhangt van uw soort aquarium.
Een aantal principes zal ik hieronder proberen weer te geven, voor specifieke eigenschappen van een bepaald soort filter is o.a. op internet van alles te vinden.

Er zijn binnen- en buitenfilters, lucht- of elektromotor gedreven.
Er is mechanische biologische en chemische filtering en er zijn open en gesloten systemen, biologische filters d.m.v. afbraakbacteriën, planten zoals algen of combinaties.
Om extra aerobe bacteriën (zuurstofbehoevende) in het filter te krijgen kan gebruik worden gemaakt van zgn. droog/nat of druppelfilter ook wel tricklefilter genoemd.

Buiten de filtrering (filtering) hebben filters ook als doel een watercirculatie op gang te houden en daarmee de uitwisseling van gassen te bevorderen. Overigens werkt het aquarium door die circulatie zelf ook als filter, zowel de planten die stoffen uit het water opnemen en de in bodem zittende bacteriën dragen door de stroming optimaal bij aan het waterzuiveringsproces.
Door oppervlakte water in beweging te houden wordt hier zuurstof in opgenomen en CO2 en andere gassen afgegeven.
Meestal willen we juist zoveel mogelijk CO2 houden maar ook zuurstof in het water hebben. Door met de uitstroming van het filter aan de oppervlakte te experimenteren kan een optimum worden gevonden.
Het hoofddoel, een zo helder mogelijk aquarium, verkrijgen we het best door het aquariumwater eerst mechanisch van het grofste vuil te ontdoen en daarna hetzij chemisch hetzij biologisch fijner te filteren.
Om te voorkomen dat de filtermassa te snel verstopt, is het zinvol deze mechanische voorfiltering toe te passen waarbij de filtermassa liefst onafhankelijk van het hoofdfilter kan worden gereinigd.
Chemisch filteren kan door actieve kool waarbij ook kleur en geurstoffen door de kool worden geabsorbeerd.
Na verloop van tijd verliest de kool zijn chemische werking maar zit dan vol met afbraakbacteriën, het filter zal daardoor biologisch i.p.v. chemisch gaan werken.
Indien medicijnen, kleurstoffen of andere chemicaliën in het water zitten kunnen die met chemische filtering over kool worden verwijderd.
Andere toepassingen van chemische filtering zijn het aanzuren van het water door over turf te filteren of het ontharden van water m.b.v. harsen.

In hoofdzaak zijn het die afbraakbacteriën die zorgen voor helder water en moeten we er voor zorgen dat er zo veel mogelijk oppervlak in het filter zit waaraan zij zich hechten.
De functie van bijvoorbeeld open schuim of van filterwatten (geen watten uit de medicijndoos) is dan ook niet alleen mechanisch te filteren maar vooral een plaats te bieden aan de afbraakbacteriën.
Voor gezelschapsaquaria hanteren we de vuistregel dat het water een keer per uur tot een keer per 2 uur moet zijn rondgefilterd voor een optimale filtering.
Binnenfilters hebben het nadeel dat ze ruimte innemen in het aquarium, om dit te beperken is de inhoud minimaal waardoor ze vaker moeten worden schoongemaakt.
Voordelen zijn dat er geen slangen naar buiten het aquarium hoeven.
Ook bij kweekaquaria hebben binnenfilters zo hun voordelen vanwege een te realiseren groot inzuigoppervlak waardoor niet plaatselijk een sterke zuigkracht optreedt die jonge vis doet meestromen het filter in.
Door lucht aangedreven binnenfilters blazen lucht en gefilterd water soms vanaf halfweg de aquariumhoogte naar het oppervlak wat als nadeel heeft dat er nogal wat CO2 uit het water ontsnapt. Door er een pijpje op te zetten kan dit enigszins worden beperkt.
Buitenfilters kunnen zowel open als gesloten circuit filters zijn, open filters zijn zo te produceren dat zuurstof gemakkelijk wordt opgenomen wat goed is voor de aerobe bacteriën die ook voor de afbraak van ammonium/ammoniak, nitrieten, eiwitten, enz. zorgen.
Gesloten filters zoals potfilters nemen minder ruimte in en zijn gemakkelijker universeel toe te passen.
Ga bij het kiezen van een filter voor een wat groter aquarium niet over een nacht ijs, maar vraag raad bij de vereniging en ga kijken bij andere aquarianen.
 
Het schoonmaken van het filter moet afhankelijk van de grootte van het filter en de grootte van het aquarium regelmatig gebeuren.
Door goede mechanische voorfiltering hoeft het hoofdfilter minder vaak te worden schoongemaakt.
Maak de filtermassa schoon door deze te spoelen in een emmer gevuld met aquariumwater, hierdoor blijft een deel van de bacteriën in leven en is de kolonie weer snel op sterkte.
Zet het filter ook nooit langer dan een uur buiten werking om diezelfde reden.

Bioloog
Biologisch filter