Hoewel we op school leerden planten in 3 groepen te verdelen nl. in
landplanten, moerasplanten en waterplanten, stellen we als
aquariumhouder vraagtekens bij deze verdeling.
Wat te denken bijv. van een plant die in het moeras leeft maar door
periodieke hoge waterstanden gedwongen is een deel van zijn bestaan
onder water door te brengen?
Of een plant die altijd onder water leeft maar bij lage waterstanden
zich ook bóven water weet te handhaven tot "betere tijden"?
We zien dat de natuur zó veelzijdig is en over zoveel levensvormen
beschikt dat het onmogelijk is om zaken zomaar in vakjes te verdelen
en er een etiket op te plakken.
Vanuit die situatie is de aanduiding "aquariumplanten" ontstaan.
Met aquariumplanten bedoelen we dus niet alleen de echte waterplanten
maar óók tal van planten die leven in omstandigheden zoals hierboven
beschreven.
Hoewel echte waterplanten biologisch gezien zeer nuttig kunnen zijn in
een aquarium hebben de meeste moerasplanten biologisch gezien weinig
waarde in het aquarium maar vervullen zij esthetisch gezien een
belangrijke rol.
Echte waterplanten zorgen door hun assimilatie voor zuurstof in het
water en vragen daar koolzuur voor terug.
Het koolzuurgehalte wordt door de carbonaathardheid en de zuurgraad van
het aquariumwater bepaald. (zie
techniek koolzuur)
Aangeven welke moerasplanten als aquariumplant geschikt zijn is niet
altijd gemakkelijk.
Beplant aquarium
met contrast in kleur en bladvorm (foto's Jan
Bukkems)
Lang niet alle moerasplanten die binnen het vlak
van de
aquariumliefhebberij worden aangeboden hebben een aanpassingsvermogen
dat ze instaat stelt lange tijd onder water te leven.
Er zijn een aantal milieufactoren die voor een gezonde ontwikkeling
van aquariumplanten bijzonder belangrijk zijn waardoor niet elke
aquariumplant in elk type aquarium kan worden gehouden.
Temperatuur, hardheid en zuurgraad spelen daar de grootste rol in maar
ook de voedingsbodem en de hoeveelheid licht zijn essentieel.
Zo stellen echte waterplanten zoals b.v. hoornblad, waterpest en
valisneria weinig eisen aan de bodem, zij halen hun “mest”stoffen zoals
koolzuur (Co2) maar ook mineralen zoals calcium en ijzer uit het water
en vragen voor een goede groei naar een evenredige
hoeveelheid licht.
Veel aquariumplanten zijn geen echte waterplanten maar moerasplanten,
zij worden meestal op moeras - dus boven water gekweekt, dit heet emers.
De plant ziet er dan heel anders uit als de onderwatervorm (submers) en
heeft een aanpassingsperiode nodig in het aquarium.
Deze (moeras)planten hebben naast de stoffen die zij uit het water
halen ook
voeding in de bodem nodig, meestal in de vorm van turf, leem of klei.
Dit kan dan ter plaatse in de bodem (die meestal uit alleen zand
of fijn grind bestaat met een grindlaag als afdekking) worden
ingebracht.
Naast bovenstaande milieu factoren zijn er nog talrijke andere factoren
die van invloed zijn op een goede plantengroei, denk aan temperatuur,
zuurgraad (Ph), stroming, waterhardheid, waterdiepte etc. Al deze
factoren zijn per plant of plantengroep verschillend.
Voor het beplanten van een aquarium moeten we dus terdege rekening
houden met wat voor aquarium we in gaan richten, uit welk gebied of
gebieden
de vissen komen, of het een biotoop, gezelschapsaquarium of
plantenaquarium gaat worden.
Begint u met een aquarium informeer u dan tevoren d.m.v. literatuur,
internet en/of vereniging.